Tebdil-i Mekândaki Ferahlık: Kültürel Anlamda Yazlık ve Yazlıkçılar
(The Comfort in Change of Place: Cultural Perceptions of Summer Houses and Vacationers )

Yazar : Nükte Sevim Derdiçok    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2024
Sayı : 117
Sayfa : 23-40
    


Özet
Yılın belirli dönemlerinde bir yerde, belirli dönemlerinde ise başka bir yerde olma fikri, tarihî süreç içerisinde isim, içerik, şekil ve uygulama alanı gibi farklı boyutlarda değişim gösterse de mevsimsel olarak yapılan yer değişiklikleri, hâlâ devam eden uygulamalardır. Bu yer değişimi ve beraberinde gelen pratikler, uygulamanın içeriğine bağlı olarak kültürel bir yapı oluşturmakla beraber uygulama alanı kentsel sınırların içinde kalan belirli bir kısmı da kent kültürüne ait unsurların varlığına kanıt oluşturur. Söz konusu uygulamalardan biri olan yazlığa gitme de hem mevsimsel yer değişimi örneği olarak etrafında oluşan pratiklerle kültürel bir daire oluşturur hem de günümüzde yazlık evlerin çoğunlukla kentsel alanların sınırlarında kalması neticesinde kent folkloru için de bir araştırma alanı hâline gelir. Makalede yazlık evlerle bu evlerde ikamet eden ve yazlıkçı olarak adlandırılan grupları, kültürel anlamları çerçevesinde ele alarak değişen kent algısının bu uygulama üzerindeki etkisini ve yazlık evlerin tarihsel açıdan nasıl bir değişime uğradığını inceledim. Konuyla ilgili literatür taramasında bilimsel incelemelerden ziyade anı gibi edebî türlerin çalışma için kaynak sunacağını fark ettim. Turizm, mimarlık, ekonomi gibi alanlar için bilimsel olarak kabul edilebilecek incelemeler mevcuttur. Ancak folklor perspektifinden yaptığım bu inceleme için anı, biyografi, köşe yazısı gibi türler konuyla ilgili ipuçları ortaya koymuştur. Bu çerçevede yazlık ve yazlıkçıların kültürel anlamları üzerinde durmaya çalıştım.

Anahtar Kelimeler
yazlık, yazlıkçılar, kent folkloru, kültürel uygulamalar, sayfiye

Abstract
The idea of being in one place during certain times of the year and in another place during other times, although exhibiting changes in various dimensions such as name, content, form, and application area throughout historical processes, still continues as seasonal relocations. This change of place and the accompanying practices, depending on the content of the application, not only form a cultural structure but also serve as evidence of the existence of elements belonging to urban culture within the urban boundaries. Going to a summer house, one of these practices, both creates a cultural circle with the practices that arise around it as an example of seasonal relocation and becomes a research area for urban folklore due to the majority of summer houses being located within the boundaries of urban areas today. In this paper, I examined summer houses and the groups residing in these houses, referred to as summer residents, within the framework of their cultural meanings. I explored the impact of the changing urban perception on this practice and investigated how summer houses have undergone historical changes. In the literature review related to the subject, I noticed that literary genres such as memoirs, rather than scientific studies, would provide sources for this research. Although there are scientific studies acceptable in fields such as tourism, architecture, and economics, genres like memoirs, biographies, and opinion pieces have offered clues for this folklore perspective. Within this framework, I attempted to focus on the cultural meanings of summer houses and summer residents.

Keywords
summer home, summer vacationers, urban folklore, cultural practices, seaside