1950’lerde Türk ve Amerikalı Kız Sefarad Çocuklar Türk Çocukların Arasında
(Turkish and American Female Sephardic Children among Turkish Children in the 1950s )

Yazar : Fazıla Derya Agiş    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2019
Sayı : 100
Sayfa : 873
1538    915


Özet
Bu araştırmanın amacı ve kapsamı 1950'lerde Türk Sefarad, Amerikalı Sefarad ve Türk Müslüman kız çocukların oynadığı oyunları keşfetmektir Yaşlı insanlar, çocuklara başka ülkelerde de kültürel aktarım aracılığıyla öğrenilmiş olan ve anlatılagelen bazı oyunlar öğretir. Bu üç grup kadın ile sözlü tarih mülakatları yapılmış ve çocukluk oyunlarındaki metaforlar kendilerine sorulmuştur. Oyunlar grup oyunları ile bireysel oyunlar olmak üzere iki gruba ayrılmaktadır; ayrıca grup oyunları oturularak ya da hareket edilerek oynanan oyunları kapsarlar. Bu çalışma için yapılan resmi olmayan sohbetler kadın çocukların oynadığı bazı oyunların keşfine yol açmıştır. Kullandıkları metaforların oyunlardaki benzerlikleri, bu çalışmada çevresel beşerî bilimlere dayanan bir barış inşası teorisi önermek için kullanılmaktadır. Kısaca bu çalışma çocukların ne tür oyunlar oynadıklarına, oyunlarda ne tür metaforların bulunduğuna, bu oyunlarla doğaya saygının nasıl inşa edildiğine, çocukların 1- “insan hakları eğitimi,” 2-“çevre eğitimi,” 3- “uluslararası eğitim,” 4- “çatışma çözümü” ve 5- “gelişim eğitimi” (bakınız Harris 2002) bağlamında nasıl eğitildikleri ve çocuk oyunları tartışılan tüm bu grupları hangi milletten millete geçen öğelerin etkilemiş olduğu sorularına cevap vermiştir. Bu çocuk oyunlarında “DOĞA BİR ANNEDİR,” “HAYVANLAR SEVGİDİR” ve “DOĞA BİR BARINAKTIR” gibi bilişsel metaforlar kullanılmaktadır. Ayrıca çocuklara bahçelerde, parklarda ve plajlarda bitkiler, hayvanlar, kum, taş ve bilyeler ile oynayarak çevreye saygı duymaları ve korumaları gerektiği öğretilmektedir. Çocuklar bu doğal nesnelere karşı bir tutkunun yanı sıra doğaya karşı bir sevgi de geliştirmektedirler. Ayrıca çocuklar farklı oyunlarda belirli kurallara uyarak insan hakları konusunda bilgi edinirler. Çeşitli oyunlardaki kültürlerarası öğeleri kıyaslayan çocuklar çokkültürlülüğün önemini anlarlar ve din, kültür ve ırk farkı ayrımcılığının gereksiz olduğunu kavrarlar. Böylece aralarındaki çatışmaları birçok oyunda ulaşmayı hedefledikleri belirli amaçlar doğrultusunda çözmeyi de öğrenirler.

Anahtar Kelimeler
çevre eğitimi, çevreci eleştiri, kültürel aktarımlar, çocukluk oyunları

Abstract
The aim and scope of this research is to discover the games appreciated by Turkish Sephardic, American Sephardic and Turkish Muslim female children in the 1950s. Old people teach the children some games, which can also be transnational and narrated in other countries. Oral history interviews were conducted with these three groups of women, and they were asked about the metaphors in their childhood games. The games are divided into two as group and individual games; moreover, the group games involve sitting and moving games. Informal chats led to the discovery of some games played by female children. The similarities of these metaphors in the games are used to suggest a peace building theory based on environmental humanities in this study. Briefly, this study answered what types of games these children played, what kinds of metaphors are employed in these games, how respect towards the environment is taught via these games, how children are trained about 1- “human rights education,” 2- “environmental education,” 3- “international education,” 4- “conflict resolution education,” and 5- “development education” (see Harris 2002), and which transnational elements in these games influenced all the cultural groups whose childhood games are discussed. Cognitive metaphors such as “NATURE IS A MOTHER,” “ANIMALS ARE LOVE,” and “NATURE IS A SHELTER,” are used in these children’s games. Besides, children are taught that it is necessary that they respect and protect the environment by playing with plants, animals, soil, sand, stones, and marbles in gardens, parks, and beaches. Children develop a passion for these natural objects together with love towards nature. Furthermore, children acquire some information about human rights by obeying certain rules in different games. Children, who compare the cross-cultural elements in various games, comprehend the importance of multiculturalism and conceive the unnnecessity of religious, cultural, and racial discrimination. Accordingly, they learn to solve the conflicts between them in relation with certain goals that they aim to reach in numerous games.

Keywords
environmental education, ecocriticism, cultural transformations, childhood games