Ermeni ve Sanskrit Dillerinden Örneklerle Çeviride Eşdeğerlik Sorunu ve Tarihi
(Equivalence Problem and History in Translation with Samples from the Armenian and Sanskrit Languages )

Yazar : F. Jale Gül Çoruk    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2016
Sayı : 85
Sayfa : 171-182
3994    1562


Özet
Matematiksel bir terim olan eşdeğerlik kavramı, dilbilimsel bir yaklaşımın sonucu olarak edebiyatta da yer almıştır. Erek metin ve kaynak metin arasındaki ilişkinin anlaşılırlığı ya da karmaşıklığı, eşdeğerlik kavramı üzerinden tartışılmaktadır. Eşdeğerlik yani özgün metnin etkisinin çeviri metinde de var olması 1960’lardan günümüze değin etkisini koruyan bir konu olmuştur. Bu bağlamda, düzanlamsal eşdeğerlik, yananlamsal eşdeğerlik, kelime seviyesinde eşdeğerlik, dinamik eşdeğerlik vb. farklı terimlerle adlandırılan çeşitli eşdeğerlik sını?andırmaları yapılmıştır. Bunlar eşdeğerlik sorunu tartışmalarında önemli bir yere sahiptir. “Ermeni ve Sanskrit Dillerinden Örneklerle Çeviride Eşdeğerlik Sorunu ve Tarihi” başlığını taşıyan bu çalışmamızda, öncelikle çeviribilim perspektifnde eşdeğerlik sorununun tarihi hakkında yapılan yorum ve çalışmalara değindik. Ardından erek dil olarak seçtiğimiz Ermeni ve Sanskrit dillerindeki metinlerin, hedef dil yani Türkçedeki çeviri metin durumundaki görüntüsünü sunduk. Böylelikle erek Ermeni ve Sanskrit dillerinden alınan orijinal metinlerin birbirinden farklı sözcükler ve tümce yapıları kullanılarak da hedef dile aktarılabileceğini göstermiş olduk. Zira bu farklılıklar, eşdeğerlik bağlamındaki sorunların kaynağını oluşturmaktadır. Çalışmamızın son aşamasında ise birbirinden farklı bu iki çeviri metnin, eşdeğerlik bağlamındaki durumunu erek ve hedef diller arasındaki dilin mekanik yapısı, sözcük dağarcığı ve sosyo-kültürel unsurlar bağlamındaki değişkenleri de göz önünde bulundurarak değerlendirmeye çalıştık.

Anahtar Kelimeler
çeviribilim, eşdeğerlik sorunu, Ermeni dilinden yapılan çevirilerde eşdeğerlik sorunu.

Abstract
The concept of equivalence, which is a mathematical term, as a result of a linguistic approach took place in literature. Clarity or complexity of the relationship between the target text and source text are discussed through the equivalence concept. Equivalence which has been a matter of protecting the effects of the 1960s until today. In this regard, denotative equivalence, connotative equivalence, equivalence at word level, dynamic equivalence etc. various classifcations are made with different terms. It has an important place in the discussion of equivalence problem. In this study review and study of the history about the equivalence problem was primarily mentioned The Armenian and Sanskrit texts were translated into Turkish, and is presented in the target language. In this way, it was seen that the original text taken from Armenian and Sanskrit language can be transferred into the target language by using different words and sentence structures from each other, which is the main source of the equivalence problem. In the fnal phase of our study,the equivalence of these two translated texts are evaluated by taking into account the mechanical structure of the language,vocabulary and socio-cultural variables.

Keywords
equivalence problem in the translation made in the Armenian language