Türk Halk Mimarisi Örneklerinden Gediz (Kütahya) Köy Odaları
(Examples of Turkish Folk Architecture Gediz (Kütahya) Village Rooms )

Yazar : Elif Gürsoy    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2021
Sayı : 107
Sayfa : 771-798
1501    935


Özet
Milli kültürümüzün önemli unsurlarından olan, köye çeşitli sebeplerle gelen yolcuların ihtiyaçlarının karşılandığı köy odaları, köy halkının sosyal ve kültürel amaçlarla bir araya geldiği sivil mimari örneklerini teşkil etmektedir. Günümüzde çoğunlukla önemini ve işlevini yitiren bu yapıların tespiti ve tanıtımının amaçlandığı çalışmada, Kütahya İli Gediz İlçesi’ne bağlı belde ve köylerde inceleme yapılmıştır. 20. yüzyılın ikinci yarısına tarihlenen Gediz’deki köy odası örneklerinin birçoğu fonksiyonlarını kaybetmiş ve ne yazık ki kaderine terk edilmiştir. Gediz’de Türk misafirperverliğinin en iyi temsilcisi olan köy odalarını konu alan çalışmada, Güzüngülü Köyü’nde 3, Işıklar Köyü’nde 3, Yaylaköy’de 2, Polat Köyü’nde 2, Cebrail Beldesi’nde 3, Yeğinler Köyü’nde 6, Yağmurlar Köyü’nde 2, Yeşilova Köyü’nde 3 ve Aşıkpaşa Köyü’nde 1 adet olmak üzere toplam 25 adet köy odası yerinde tespit edilmiştir. Örnekler plan ve 2019 yılında çekilmiş fotoğrafları ile desteklenerek, tanıtımı yapılmıştır. Yapılar kat sayısına ve üst kat planına göre değerlendirilerek karakteristik özellikleri belirlenmeye çalışılmıştır. Tek katlı ve iki katlı örneklerin mevcut olduğu bölgede, üst katta dış sofalı ve iç sofalı uygulamalar görülmüştür.

Anahtar Kelimeler
halk mimarisi, konukseverlik, köy odaları, Gediz, Kütahya

Abstract
Village rooms, which are important elements of our national culture and meet the needs of the passengers coming for the village for various reasons, constitute examples of civil architecture where the residents of the village gather for social and cultural purposes. In the study aiming to identify and promote these structures which mostly have lost their importance and function at the present time, an investigation was conducted in the towns and villages of Gediz District of Kütahya Province. Many of the examples of the village rooms in Gediz dated to the second half of the 20th century have lost their function and unfortunately have been left to their fate. In the study on village rooms in Gediz, which are the best representations of Turkish hopitality, a total of 25 village rooms including 3 in Güzüngülü Village, 3 in Işıklar Village, 2 in Yaylaköy, 2 in Polat Village, 3 in Cebrail District, 6 in Yeğinler Village, 2 in Yağmurlar Vilage, 3 in Yeşilova Village and 1 in Aşıkpaşa Village were identified on-site. The examples were supported and promoted with the plans and photographs taken in 2019. The buildings were evaluated according to the number of storeys and upper floor plan, and their characteristics were tried to be determined. In the district where single-storey and two-storey examples are present, upper floor architectures with outer hall and inner hall have been observed.

Keywords
folk architecture, hospitality, village rooms, Gediz, Kütahya