Orhan Hançerlioğlu’nun İnsansız Şehir’inde Köylüler ve Kentliler
( Townspeople and Peasants in the Unmanned City by Orhan Hancerlioglu
)
|
Yazar
|
:
Meral Demiryürek
|
|
|
Türü |
:
Araştırma Makalesi
|
|
Baskı Yılı |
:
2021
|
|
Sayı |
:
107
|
|
Sayfa |
:
687-704
|
 1516  880
|
Özet
Orhan Hançerlioğlu (1916-1991) Trakya bölgesinde, Anadolu’da ve İstanbul’da çeşitli devlet memuriyetlerinde bulunmuş bir yazardır. Günümüzde çoğunlukla felsefe alanındaki kitaplarıyla tanınır. Hâlbuki roman ve hikâyelerinde yaşadığı, gözlemlediği yerleri insan, doğa ve gelenek bağlamında anlatmasıyla Türk edebiyatına önemli katkılarda bulunmuştur. Özellikle, 1946-1953 yılları arasında yayımlanan hikâyeleri, İstanbul insanının yanı sıra kentten uzakta görevli bir aydının bakış açısıyla köylüye dair ayrıntılara yer verişiyle ilgi uyandırır. Hikâyelerde köy ortamındaki kentlinin varlığına dayalı zıtlık, kırsal yerleşim kültürü algısını güçlendirici ve şaşırtıcı bir etki yaratır. Bu çalışmanın amacı, vefatının 30. yılında Orhan Hançerlioğlu’nun Türk edebiyatındaki yerini hatırlatarak İnsansız Şehir (1953) adıyla kitaplaşan hikâyelerinde 1940’lı yıllarda kentte ve köyde hayat mücadelesini sürdüren Türk insanının çevreye bağlı olarak geliştirdiği karakteristik davranış biçimlerini kurgusal yapının imkânları aracılığıyla incelemektir.
Anahtar Kelimeler
Cumhuriyet dönemi, Türk hikâyesi, köy edebiyatı, kent yaşamı, Trakya, Anadolu
Abstract
Orhan Hancerlioglu (1916-1991) was a writer who served in civil service positions in Istanbul, Anatolia and Thrace. Although at the present day he is usually remembered with his philosophical works, he had contributed to the Turkish literature with his novels and stories, in which he had told his observations about the places where he had lived and observed depending on people, nature and tradition. In particular, his stories which were published between 1946 and 1953 drew attention with his observations about the people living in Istanbul together with the details about Turkish villagers from the point of view of a townsman who had to serve away from the city. The contrast depending on a townsman who live in a village creates an astonishing and strengthening effect of the perception about rural settlement. Depending on the features of Turkish peasants and townsmen which were presented by Hancerlioglu in his Unmanned City, which was published in 1953, this essay seeks to commemorate him on the 30th anniversary of his death, examine the various aspects of Turkish people’s abilities in rural and urban life through the possibilities of fictional structure and remember his place in Turkish literature.
Keywords
Republic era, Turkish story, countryside literature, urban life, Thrace, Anatolia