Tarihî Gerçeklerin Âşık Edebıyatına Yansıması Bağlamında Türk Mukavemet Teşkilâti ve Kıbrıs Mücahitleri
(Turkish Resistance Organization (Tmt) and Turkish Free Dom Fighters in Cyprus Which the Context in Reflection of Bardic (Aşik) Literature
)
|
Yazar
|
:
Bayram Durbilmez
|
|
|
Türü |
:
Araştırma Makalesi
|
|
Baskı Yılı |
:
2013
|
|
Sayı |
:
76
|
|
Sayfa |
:
173-193
|
 1512  909
|
Özet
Yazılı tarihe aktarılmış tarihî olayların sözlü aktarımlarda da farklı yönleriyle yaşamaya
devam ettiği bilinmektedir. Sözlü tarih ile yazılı tarih bilgilerinin benzeyen ve
ayrılan yönleri bulunmaktadır. Resmî tarihlerde genel olarak yer verilen veya hiç yer verilmeyen
kimi bilgilerin sözlü tarihlerde ayrıntılarıyla aktarılabileceği de görülmektedir. Bu
sebeple son yıllarda tarihî olayları ayrıntılarıyla okuma ve yorumlama çalışmalarında “halk
hafızası”na başvurma yöntemi öne çıkmaktadır. Çünkü uzak ve yakın geçmişin olaylarını
çeşitli yönleriyle aydınlığa kavuşturmada, tarihî olayların sosyal yönlerinin de araştırılıp incelenmesi
gerekmektedir. Tarihî olayların halk tarafından nasıl yorumlandığını “sözlü tarih”
kaynaklarından öğrenmenin yollarından biri de âşıkların şiirlerine başvurmaktır. Savaşlarda kahramanlık gösterenler, şehitlik ve gazilik mertebelerine yükselenler âşık tarzı destanlarda
önemli bir yer tutarlar.
Makalede, yazılı tarih kaynaklarına aktarılmış tarihî olayların “sözlü tarih” veya “sosyal
tarih” adı verilen bilgi kaynaklarından âşık edebiyatına nasıl yansıdığının ortaya çıkarılması
amaçlanmaktadır. Bu amaçla; “Kıbrıs’ta Türk Mukavemet Teşkilâtı’nın Kurulmasına Sebep
Olan Bir Terör Örgütü: EOKA”, “Türk Mukavemet Teşkilâtı ve Kıbrıs Mücahitleri” ve “Kıbrıs
Mücahitlerinin Direnişi, Barış Harekâtı ve Elde Edilen Kazanımlar” gibi başlıklar altında
tarihî olaylar verilecek, bu olaylardan bahseden âşık edebiyatı şiirlerinden örnekler sunulacaktır.
Anahtar Kelimeler
TMT / Türk Mukavemet Teşkilâtı, Kıbrıs Mücahitleri, âşık edebiyatı.
Abstract
It is known that past events in written history also reaches up-to date by means of oral
literature with different aspects. Written history and oral history contain both differing and
resembling elements. It is a fact that some of the information mentioned little or not in formal
history, may sometimes be quoted orally in details. Thus, referring to “public memory” in
the study of perusing and interpreting historical events have become widespread recently. It’s
essential to study past events socially so as to shed clear light on past and recent history in
various ways. One of the methods for discovering public interpretation of events in oral history,
is to refer to bardic poetry. Martyrdom, war heros and veterans are significant subjects
of epic poems.
The article, written history resources transferred to the historical events “oral history” or
“social history” name is intended to reveal the sources of information, affect how you fell in
bardic (asik) literature. For this purpose, “A Terrorist Organization EOKA which Led to the
Establishment of the Cyprus Turkish Resistance Organization”, “Turkish Resistance Organization
and the Cyprus Mujahideen” and “of the Fight Cyprus Mujahideen and Peace Operation
and Cash Benefits” will be given under headings such as historical events, examples of
these events will be talking about bardic poems in literature.
Keywords
TMT / Turkish Resistants Unity, Freedom Fighters of Cyprus, Bardic Poetry, Bardic Literature