Yazar	: Tuğba Çelik
Türü	: Araştırma Makalesi
Baskı Yılı	: 2019
Sayı	: 97
Sayfa	: 95-132
1616    883

Özet
Edebiyatta kanon, otoritelerin belirlediği ölçülerdeki yazar ve şairlerin bir arada anılması ve onlara benzeme koşuluyla başkalarının da bu kümeye alınmasıyla oluşur. Edebiyat öğretiminde kanon, toplumun edebiyat algısının politik bir süzgeçten geçerek oluşmasına yol açar. Bu çalışmanın amacı Türkiye’de oluşturulan dil ve edebiyat dersi öğretim programlarında en sık hangi yazar ve şairlere yer verildiğini araştırmak; bu şair ve yazarlardan bir kanon oluşturulup oluşturulmadığını ortaya koymaktır. Bu çalışmada analitik yaklaşımlardan veri çözümleme yöntemi kullanılmıştır. Buna göre Cumhuriyet’ten sonra Türkiye’deki dil ve edebiyat dersi öğretim programları incelenmiştir; çünkü 1950 öncesindeki öğretim programlarında yazar-şair adı bulunmamaktadır. 1950 itibariyle dil ve edebiyat dersi öğretim programlarında politik ve sanatsal bakımdan yenilikten değil gelenekten yana olan, muhafazakâr yazar ve şairlerin daha çok anıldığı bulgulanmıştır. Çalışmanın sonunda Türkiye’deki dil ve edebiyat dersi öğretim programlarında adı en sık geçen sanatçıların sırasıyla Yahya Kemal Beyatlı (20), Mehmet Akif Ersoy (17) ve Necip Fazıl Kısakürek (16) Ahmet Hamdi Tanpınar (15), Ahmet Haşim (15), Namık Kemal (13), Yunus Emre (11) ve Peyami Safa (10) olduğu görülmüştür. Anılan yazar ve şairler sanatsal ve politik duruş bakımından muhafazakâr bir çizgidedirler ya da Cumhuriyet öncesi dönemine ait sanatçılardır.

Anahtar Kelimeler
kanon, muhafazakârlık, muhafazakâr kanon, dil ve edebiyat öğretimi, öğretim programı.

Abstract
In literature, canon is occured by the combining of the writers and poets of a certain extent together and by taking the others to this group on condition that they are similar to them. In the teaching of literature, canon leads to the formation of a political filter of society's perception of literature.The aim of this study curriculum in language and literature created in Turkey, to investigate the most common name given to the writer and poet; to determine whether a canon was created from these poets and writers. In this study, data analysis method was used from analytical approaches. In this study, after the Republican language and literature curriculum in Turkey it was examined. The name of the author-poet was not found in the curricula before 1950. As of 1950, it was found that the curricula of language and literature courses were more common among writers and poets who preferred the traditional rather than innovation in terms of politics and art. At the end of the study name in the language and literature curriculum in Turkey, the most frequently mentioned artists Yahya Kemal Beyatlı respectively, were found to be of Mehmet Akif Ersoy and Necip Fazıl Kısakürek, Ahmet Hamdi Tanpınar (15), Ahmet Haşim (15), Namık Kemal (13), Yunus Emre (11) and Peyami Safa are the most frequently mentioned after them. These writers and poets in a conservative way in terms of artistic and political stance or are also artists of pre-Republican period in the history of Turkish literature.

Keywords
canon, conservatism, conservative canon, teaching language and literature, curriculum.