Türk Roman Eleştirisinde İki Kadın: Suat Derviş ve Behice Boran’ın Roman Eleştirilerinin Karşılaştırmalı Analizi
(Two Women in Turkish Novel Criticism: A Comparative Analysis of Suat Derviş’s and Behice Boran’s Criticism of Novels )

Yazar : Şehriban Kaya    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2019
Sayı : 98
Sayfa : 387-404
1610    859


Özet
Bu makale, Suat Derviş ve Behice Boran’ın, 1940’ların başında yazdıkları roman eleştirilerini karşılaştırmayı hedeflemektedir. Kendisi de roman yazarı olan Suat Derviş, bir dönem çıkardığı Yeni Edebiyat dergisinde, sosyolog Behice Boran ise bir grup arkadaşıyla çıkardığı Yurt ve Dünya dergisinde roman eleştirileri yazmıştır. Biri yazar diğeri sosyolog olan bu iki kadının; Halide Edip Adıvar’ın Tatarcık romanına aynı dönemde eleştiri yazmaları ise kadın, kadın edebiyatı ve edebiyat eleştirisi bağlamında ele alınması gereken çarpıcı bir veri sunmaktadır. Makalede, Suat Derviş ve Behice Boran’ın roman eleştirilerindeki benzerlikler ve farklılıklar, Halide Edip’in Tatarcık romanı merkeze alınarak analiz edilmektedir. Toplumcu gerçekçi edebiyat eleştirisi gözlüğünden yazdıkları roman eleştirilerinde, Suat Derviş ve Behice Boran roman karakterlerinin sosyal çevrelerinin tipik örneği olup olmadığına bakmışlar, romanda toplumsal fayda aramışlardır. Behice Boran’ın, Halide Edip’in kadın roman kahramanlarını analiz edişinde ve kadın romancıların aşk romanlarını ele alışında, o dönemde henüz ortaya çıkmamış olsa da, feminist edebiyat eleştirisine yakınlık vardır. Roman eleştirilerinde kadın konusuna eğilmemekle birlikte; Suat Derviş, çoğunluğu erkek olan edebiyat eleştirmenlerince romanları yok sayılan bir kadın yazar olarak feminist edebiyat eleştirisinin ilgi alanına girmektedir.

Anahtar Kelimeler
Kadın, edebiyat, roman,roman eleştirisi kadın edebiyatı, feminist edebiyat eleştirisi

Abstract
This article aims at comparing Suat Derviş’s and Behice Boran’s criticism of novels written in the beginning of 1940s. Being a novelist herself, Suat Derviş wrote criticism of novels in her Yeni Edebiyat journal while Behice Boran wrote criticisms of novels in Yurt ve Dünya journal published by her with a group of friends. These two women, a writer and a sociologist, wrote criticisms for Halide Edip Adıvar’s Tatarcık in the same period of time and that provides a striking data which must be evaluated within the context of women, women literature and feminist literary criticism. In the article, similarities and differences between Suat Derviş’s and Behice Boran’s criticisms of novels are analyzed d by taking Halide Edip’s Tatarcık into the center. In their criticisms of novels written a social realist glass, Suat Derviş and Behice Boran looked at whether the novels’ characters were typical of their social environments and searched for the novels’ social usefulness. In Behice Boran’s analysis of women characters in Halide Edip novels as well as the women novelists’ love novels, there is closeness to feminist literary criticism which even had not emerged yet. In spite of not addressing women issue in her criticism of novels, Suat Derviş, herself, who was ignored by the literary critics, whose majority were men, is a main interest for the feminist literary criticism.

Keywords
Women, Literature, novel, novel criticism, Women’s Literature, Feminist Literary Criticism