İngiliz Karikatürlerindeki Türk İmgesi Üzerine Yapısal Bir İnceleme
(A Structursl Study on the Image of the Turk in the British Caricatures )

Yazar : Evrim Ulusan Öztürkmen    
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2017
Sayı : 91
Sayfa : 265-280
6340    2621


Özet
Karikatürün temel aracı “çizgi”dir. Karikatür öncelikle çizgi yoluyla fgürleri biçimlendirir ve mesajını üretir. Çizgi, renk ve doku gibi görsel kompozisyon araçlarının yanı sıra karikatür fgürlerinin kompozisyon düzlemine yerleştirilmesi, fgürlerin birbirleriyle olan ilişkileri gibi görsel kompozisyon ilkeleri karikatüre özgü anlamın üretilmesini sağlar. İletinin az araçla, hızlı bir şekilde ve mizahi yönü baskın olacak şekilde üretilmesini amaçlayan karikatür, görsel ve sözel olarak kalıplaşmış imgeler oluşturmak veya halihazırda var olan imgeleri kullanmak zorundadır. Karikatür çizeri, karikatürünü üretirken kullandığı araçların gramerini bilir. Çizgileri nasıl kullanacağı, fgürleri nereye yerleştireceği ve birbirlerine göre nasıl konumlandıracağı gibi genel görsel gramerin yanı sıra karikatüre özgü fgüratif bozma, abartma ve indirgeme gibi özel kullanımların da bilincindedir. Karikatürde bir fgürün hangi unsurlardan oluşacağından çok o fgürün hangi yönünün ön plana çıkarılacağı, o fgürle ilgili içerikleri vurgulayacak anlam araçlarının seçilmesi ve fazlalıkların atılması daha önemlidir. Tüm bu çabalar, karikatürdeki insan tiplerinin, nesnelerin, duygu ve düşüncelerin görsel olarak kalıplaştırılması ve aktarılması sürecidir. Bu kalıpsal dilin çözümlenmesinin amaçlandığı bu çalışmada, görsel kompozisyon araçlarından öncelikle çizginin kullanımı incelenmiş ve fgürler kalıplaşma yönünden ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler
Türk; çizgi; imge; İngiliz karikatürü; yapısalcılık

Abstract
The main tool of the caricature is the “line”. The line on its own, the characteristics of the line such as being horizontal, vertical, or diagonal and its fgural characteristics such as being circular, curved, diagonal, or zig-zag create different associations and semantic felds in the mind. While the line in the caricature is processed with such tools as color, texture, shadow and perspective, it creates a discourse consisting of verbal and visual patterns. In this research, the following questions were sought to be answered by examining six cartoons published in England in the magazine Punch during World War I: What kind of image of the Turk do the lines in the England caricatures create? What kind of relationship is there between the visual content and the verbal content of the caricature? What are the concepts that make up the positive and negative contents of the images of the Turk?

Keywords
Turk; line; image; British caricature; structuralism