Oruç Aruoba'nın Haikuları Üzerine Yapısal Bir Deneme
(A StructuralEssay on Oruç Aruoba's Haikus )

Yazar : Nurcihan Akhan  - Didem Ardalı Büyükarman  
Türü : Araştırma Makalesi
Baskı Yılı : 2021
Sayı : 108
Sayfa : 1093-1108
1588    922


Özet
Haiku, dünyada bilinen en kısa şiir türüdür. Japonya’nın sınırlarından çıktıktan sonra özellikle Fransız şiirinde ilk yansımaları görünür. Arka planında Japon kültür ve inançlarını barındıran Haiku, bir öğreti olmamakla birlikte kendine has bir yaşam felsefesine sahiptir. Haiku en yalın anlatımla bu yaşam felsefesini ortaya koymaya çalışır. Japon inançlarında doğa öncellikli yere sahiptir. Haiku, doğayla özdeş bir hayatın izlerini bünyesinde taşır. Türk edebiyatına Fransızca çevirilerden giren Haiku şiiri, yer yer isminden söz ettirse de yakın tarihe kadar çok tutulan bir şiir türü değildir. 90’lı yıllarda Haiku, şairlerin önemsediği bir şiir türü haline gelir. Aynı yıllar ülkemizde belli bir Haiku okur kitlesinin oluşmaya başladığı yıllardır. Bu makalede haikunun tür olarak kısa tarihine değinilip Türk şiirindeki seyrinde ana noktalar belirlenmeye çalışılmış daha sonra ülkemizde Haiku şiirinin tanınırlığının artmasında ve anlam kazanmasında önemli katkıları olan Oruç Aruoba’nın yazdığı haikular değerlendirilmiştir. Yazdığı haikulardan seçtiğimiz parçalara yapı ve öz itibariyle eğilip haikunun sahip olduğu çoğul anlamlılığa dikkat çekilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler
Oruç Aruoba, Haiku, Ne Ki Hiç, şiir, doğa, Türk Edebiyatı

Abstract
Haiku is the shortest type of poetry known in the World. After leaving the borders of Japan, the first reflections appear especially in French poetry. Haiku has Japanese culture beliefs in its backgound. On the other hand, Haiku isn’t a creed. It just has its own ‘phılosophy of life’. Haiku tries to put forwart that philosophy of life in the simplest way. In japanese culture and beliefs, nature takes the first place. Haiku carries the traces of a life identical to nature. Haiku came into to Turkısh Literature through French translations. For many years, ıts name wasn’t mentioned much. But in 90’s, Haiku has become popular in Turkish poetry. Also in that years, Haiku readers begin to emerge in our country. In this article, the brief history of Haiku as a genre is mentioned. And main points in Turkish poetry were tried to be determined. Finally, the Haikus written by Oruç Aruoba, who have made significiant contributions to the recognation and meaning of Haiku poetry, have been evaluted. Some of the Haikus he wrote were selected and examined in terms of structure and essence, and it was tried to draw attention to the polysemy of Haiku.

Keywords
Oruç Aruoba, Haiku, Ne Kİ Hiç, poetry, nature, Turkish Literature