Yazar	: Burak Doğu
Türü	: Araştırma Makalesi
Baskı Yılı	: 2015
Sayı	: 83
Sayfa	: 181-197
4210    1954

Özet
Veri haberciliğini demokratik medya perspektifinden ele alan bu çalışma, verinin gazetecilikle ilişkisinde ortaya çıkan konulara dair genel bir çerçeve sunmaktadır. Bu çerçeve, verinin mesleki yönelimler üzerindeki etkisinden medyanın kurumsal yapılanmasına, haber üretim süreçlerindeki dönüşümden açık veri politikalarına uzanan geniş bir alanı kapsamaktadır. Veri haberciliği, verinin kamu yararına kullanımında gazetecinin rolüne odaklanırken, haberin ne olduğunu ya da ne olması gerektiğini de sorgulamakta ve önerdiği yöntemlerle geleneksel gazetecilikten ayrılmaktadır. Bu düzlemde, çalışmada ilk olarak büyük veri kavramının gazetecilik alanına nasıl intikal ettiği üzerinde durulmakta ve verinin veri haberciliğindeki yeri tayin edilmektedir. Veri haberciliğinin evrimine yön veren gelişmelere de bu noktada değinilmektedir. İkinci adımda, veri haberciliğinin mesleki yönelimler üzerindeki etkisi konu alınmaktadır. Burada medya kurumları, medya sektöründe hizmet veren firmalar ve sivil oluşumlar gözlenmekte ve gazeteci kimliğindeki değişime gönderme yapılmaktadır. Üçüncü adımda, veri haberciliğinin demokratik medya için sağladığı olanaklar, açık veri tartışmaları etrafında değerlendirilmektedir. Bu yönde haber üretiminde kaynakların, araçların ve yöntemlerin demokratikleşmesiyle yaşanan değişim incelenmektedir. Son olarak, uygulama süreçlerini tasvir etmek üzere veri haberciliğinin üretim aşamaları sıralanmakta ve uygulamadaki potansiyel risklere yer verilmektedir. Çalışmanın, bu genel çerçevede, gazeteciliğin Türkiye’deki yönelimine referans oluşturacak bir perspektif sunması öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler
Veri haberciliği, büyük veri, açık veri, demokratik medya

Abstract
Defining data journalism within the democratic media perspective, this study presents a broad frame of issues regarding the connexion of journalism and data. It covers a field of issues such as the effects of data on professional orientation, reinstitutionalization of the media, changes in the production routines, and open data policies. Data journalism challenges the way news is defined as it differs from the conventional forms of journalism by proposing new techniques in news making with a focus on the role of the journalist in using data for public good. As a first step, this study examines how the concept of big data is realized in the field of journalism and how data should be positioned later within the context of data journalism with issues related to the evolving of data journalism. Secondly, data journalism’s impact on professional orientations is discussed over media outlets, data journalism companies, and civic initiatives with reference to the changes in trends. Thirdly, opportunities for democratized media are revealed as part of open data debates with conditions resulting from the democratization of sources, tools, and methods. Finally, stages of data journalism are listed to depict the practical processes and potential risks. Overall, this study proposes a new point of reference for the prospective journalistic trends in Turkey.

Keywords
Data journalism, big data, open data, democratic media