Oğuz Tansel ’in Derleyip Yazdığı Masal Kitaplarında Yer Alan Sözvarlığı Öğelerinin İncelenmesi
(The Examination of Vocabulary Elements Present in Fairy Tale Books Compiled and Written By Oguz Tansel
)
|
Yazar
|
:
Sedat Sever
- Sedat Karagül
|
|
|
Türü |
:
Araştırma Makalesi
|
|
Baskı Yılı |
:
2014
|
|
Sayı |
:
77
|
|
Sayfa |
:
173-188
|
 1569  880
|
Özet
Bu çalışmanın amacı, yapıtlarıyla Türk edebiyatına önemli ölçüde emek veren Oğuz
Tansel’in derleyip yazdığı masal kitaplarındaki sözvarlığı öğelerinden kalıplaşmış dil
birimlerini (atasözü, deyim, ikileme, kalıp söz) belirleyerek bu masalların çocuk okura
dilimizin anlatım olanaklarını duyumsatmadaki rolünü tartışmaktır. Bu araştırma,
kurgusal/üretilmiş bir yapı üzerinde tarama modelinde betimsel bir araştırmadır. Var olan
bir durumu, var olduğu biçimiyle betimlemeyi amaçlayan bu yaklaşımda, ilişkisel türden
bir tarama yapılarak masalların dilsel bütünlüğü içinde yer alan sözvarlığı öğelerinden
kalıplaşmış dil birimleri incelenmiştir. Çalışmada Oğuz Tansel’in derleyip yazdığı 6
masal kitabında (Al’lı ile Fırfırı Cilt 1, Al’lı ile Fırfırı Cilt 2, Üç Kızlar, Altı Kardeşler,
Yedi Devler, Mavi Gelin) yer alan 44 masaldaki kalıplaşmış dil birimleri sıklık ve yüzde
olarak hesaplanmış; ayrıca masal kitaplarındaki kalıplaşmış dil birimi kullanımları da
ayrı ayrı sınıflandırılmış ve kayıt çizelgelerine işlenmiştir. Araştırmanın sonucunda,
Oğuz Tansel’in derleyip yazdığı 6 masal kitabında toplam 625 kalıplaşmış dil birimi
kullanıldığı belirlenmiştir. Masallarda yer alan kalıplaşmış dil birimlerinden 399’u (%
63,8) ikileme, 112’si (% 17,9) deyim, 93’ü (% 14,9) kalıp söz, 21’i (% 3,4) atasözüdür.
Bu bağlamda Tansel’in masallarının dilimizin sözvarlığı öğelerinden olan kalıplaşmış dil
birimlerini barındırma bakımından son derece varsıl olduğu görülmektedir. Buna göre,
Oğuz Tansel’in derleyip yazdığı masalların çocuk okura Türkçenin anlatım inceliklerini
ve olanaklarını duyumsatmada başarılı olabileceği söylenebilir
Anahtar Kelimeler
Oğuz Tansel, masal, sözvarlığı öğeleri, kalıplaşmış dil birimleri
Abstract
The purpose of study is to discuss the role of the tales to make feel the expression
possibilities of our language to the child reader by determining the formulaic expressions
(proverb, idiom, reiterative, mold) in fairy tale books compiled and written by Oğuz
Tansel who significantly gave labor to Turkish literature with his works. The examination
is a descriptive study base on a screening model on a fictive/produced structure. In this
approach aiming to describe an existing situation in a format as it exists, formulaic
expressions of vocabulary present in language unity of fairy tales by conducting a
relational type of screening. In this study the formulaic expressions in 44 fairy tales
present in 6 fairy tale books compiled and written by Oğuz Tansel (Red and Ruffle
Volume 1, Red and Ruffle Volume 2, Three Girls, Six Brothers, Seven Giants, Blue Bride) were calculated in frequency and percentage; also formulaic expression usages in
fairy tale books were classified separately and processed in record charts. At the end of
the study, it was determined that a total of 625 formulaic expressions were used in 6 fairy
tale books compiled and written by Oğuz Tansel. Of the formulaic expressions present
in fairy tales, 399 (63.8 %) were reiteravites, 112 (17.9 %) were idioms, 93 (14.9 %)
were molds, 21 (3.4 %) were proverbs. In this context, it is observed that Tansel’s tales
are quite wealthy in hosting formulaic expressions which are vocabulary elements of
our language. According to this it can be concluded that fairy tales compiled and written
by Oğuz Tansel could be successful in making feel the subtleties and possibilities of
expression of Turkish language to the child reader
Keywords
Oğuz Tansel, fairy tale, vocabulary, formulaic expression