Türkiye’de Sosyal Medyanın Siyasi Katılıma Etkileri
(Effects of social media on political participation in Turkey
)
Yazar
|
:
Gülüm Şener
- Perrin Öğün Emre - Fatih Akyıldız
|
|
Türü |
:
Araştırma Makalesi
|
Baskı Yılı |
:
2015
|
Sayı |
:
83
|
Sayfa |
:
75-98
|
1657 979
|
Özet
Sosyal ağların yaygınlaşmasıyla birlikte katılımcı demokrasi pratikleri artmakta, temsili
demokrasilerin kısıtlı siyasi katılım biçimlerine alternatif yeni katılım biçimleri doğmakta,
çevrimiçi siyasi pratikler ile çevrimdışı pratikler iç içe geçerek siyasi yaşamda önemli
değişimlere neden olmaktadır. Önceki yıllarda Arap Baharı, Wall Street’i İşgal Et Hareketi,
İspanya’daki ekonomik krize karşı ortaya çıkan Öfkeliler Hareketi vb. toplumsal hareketlerde
sosyal medya haberleşme, örgütlenme ve eyleme geçme aşamalarında önemli, kalıcı siyasi
ve toplumsal değişimlere yol açmıştır. Bir grup araştırmacı İnternet’in siyasi olarak etkin
ve siyasetle ilgili vatandaşları harekete geçirdiğini ileri sürmektedir. Diğer yandan şüpheci
araştırmacılar, sosyal ağlar üzerinden erişim ve etkileşimin tek başına siyasi katılımı kapsamak
için yeterli olmadığının, demokrasinin ilerlemesinde tek başına bir rol üstlenemeyeceğinin
altını çizmektedir. Türkiye’de Gezi Parkı Direnişi sürecinde sosyal medya, anaakım medyaya
alternatif bir haber kaynağı olmuş, direnişçilerin haberleşmesinde, yardımlaşmasında ve
örgütlenmesinde, direnişin sürekliliğinin sağlanmasında ve kitlelerin direnişe katılmalarında
rol oynamıştır. Bir yanıyla, ‘örgütsüzlerin’, genç kuşağın, toplumda sınırlara itilen kimliklerin
buluştuğu Gezi Parkı Direnişi, sosyal medya kullanımını da etkileyerek sosyal ağları direnişin
mekânları haline getirmiş, yeni alternatif katılım ağlarının doğmasına vesile olmuştur. Gezi
Direnişi hala anlaşılmaya çalışılırken, yurttaşların sosyal ağlardaki toplumsal ve siyasal
katılımlarına dair ampirik verilerle genel bir durum değerlendirmesini ortaya koymak önem
taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye genelinde sosyal medyanın bireylerin siyasi
katılımına etkilerini ölçümlemektir. Araştırmada veriler, 11 il bazında telefonla anket tekniğiyle
toplanmıştır. Sonuç olarak sosyal medyanın bireylerin siyasi katılımına görece etkide
bulunduğu, yaş, eğitim düzeyi, sosyo-ekonomik düzey ile bireylerin
Anahtar Kelimeler
Çevrimiçi siyasi katılım, sosyal ağlar, demokrasi, dijital aktivizm.
Abstract
With the proliferation of social networking sites, participatory democratic practices
increase, new forms of political participation emerge as alternative to the limited ways of
political participation in representative democracies, and also online and offline political
practices merge, resulting in prominent changes in political life. In recent years, social media
led some permanent political and social changes on communicational, organizational and
action levels in social movements such as Arab Spring, Occupy Wall Street, Indignados
which occurred against the economic crisis in Spain. A group of scholars argue that the
Internet mobilizes people who are already politically active and interested in political issues.
However, sceptic scholars underline that the access and interaction via social networking
only is not adequate enough for political participation and also can not play a unique role for
the enhancement of democracy. During Gezi Park Resistance in Turkey, social media became
an alternative news source, it played an important role on communication, organization and
cooperation of dissidents providing consistency of resistance by allowing the participation of
masses. In a sense, Gezi Parkı Resistance, in which ‘disorganized people’, young generation,
marginalized identities meet, has contributed to the emergence of new alternative participation
networks and made the social media into the arena of the resistance by affecting also the use
of social media. Whereas the efforts to understand and frame Gezi Movement still continue
among scholars, it seems important to make a general assessment about the civic and political
participation of citizens in social networks in the light of empirical findings. This study aims
to determine the effects of social media on individuals’ political participation in Turkey at
large. The data were gathered from 11 cities using phone survey method. One of the key
findings of the study is that social media have a relative impact on individual’s political
participation; and variables such as age, education, socio-economic level and the level of
interest for politics play an important role in online civic engagement.
Keywords
Online political participation, social networks, democracy, digital activism.